Türkiye'de trafikte alkol sınırları ve bu sınırların aşılması durumunda uygulanacak cezalar, oldukça net bir şekilde düzenlenmiştir. Bu cezalar, sürücünün kaç kez alkolle yakalandığına göre farklılık gösterir ve tekrar durumlarında daha ağır yaptırımlar devreye girer.
Alkol Promil Sınırları
- Hususi Araç Sürücüleri: 0.50 promil
- Ticari (diğer) Araç Sürücüleri: 0.20 promil
Bu sınırların aşılması durumunda sürücüye çeşitli yaptırımlar uygulanır. Örneğin, 0.50 promil sınırını aşan bir hususi araç sürücüsü ilk yakalanışında 6 ay süreyle ehliyetine el konulurken, ticari araç sürücüleri için bu sınır 0.20 promildir.
Alkollü Araç Kullanma Cezaları
1. İlk Kez Alkollü Araç Kullanma:
- Para Cezası: 2024 yılı itibarıyla 6.440 TL.
- Ehliyete El Konulması: 6 ay süreyle.
- Ceza Puanı: 20 ceza puanı eklenir.
2. İkinci Kez Alkollü Araç Kullanma:
- Para Cezası: 8.075 TL.
- Ehliyete El Konulması: 2 yıl süreyle.
- Ek Yaptırım: Sürücü davranışları geliştirme eğitimi zorunlu hale gelir. Ayrıca, 100 promilin üzerinde alkol tespit edilmesi halinde, sürücüye hapis cezası da uygulanabilir.
3. Üçüncü ve Daha Fazla Kez Alkollü Araç Kullanma:
- Para Cezası: 12.978 TL.
- Ehliyete El Konulması: 5 yıl süreyle.
- Ek Yaptırım: 5 yıl süreyle ehliyetine el konulan sürücü, psiko-teknik testten geçmek zorundadır. Ayrıca, hapis cezası uygulanma ihtimali de bulunmaktadır. Eğer alkollü araç kullanımı sırasında bir kazaya karışılırsa, bu durumda Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 85 ve 89. maddeleri gereğince daha ağır cezalar verilebilir.
Ehliyetin Geri Alınma Süreci
Ehliyetine el konulan sürücüler, ceza süresi dolduktan sonra belirli prosedürleri takip etmek zorundadır. Özellikle üçüncü kez ve sonrasında yakalanan sürücüler için:
- Psiko-Teknik Test: Bu test, sürücünün psikolojik olarak araç kullanmaya uygun olup olmadığını değerlendirir. Testten geçemeyen sürücüler ehliyetlerini geri alamazlar.
- Eğitim ve Rehabilitasyon: Sürücüler, sürücü davranışlarını geliştirme eğitimi almak zorundadır. Bu eğitim tamamlanmadan ehliyet iadesi yapılmaz.
Bu süreçlerin tamamlanması, sürücünün tekrar trafiğe çıkma hakkını kazanması için zorunludur.
Alkol sınırlarını aşan sürücüler, sadece para cezası ve ehliyetin geri alınması gibi idari yaptırımlarla karşı karşıya kalmazlar, aynı zamanda trafik kazası gibi ciddi durumlarda hukuki ve cezai sorumluluklarla da karşılaşabilirler. Bu nedenle, trafikte belirlenen alkol sınırlarına uymak, hem yasal hem de sosyal sorumluluk olarak büyük önem taşır